TREIXADA

s.f. Torniscada. Temporal de vento y augua.


[NOTA: Treixada é unha variante de treixuada, que sí vén recoyida nos vocabularios de Suárez Fdez.; Fdez. Vior; y Díaz López y García-Galano. El alternancia nel sufixo -ada/-uada é mui frecuente nel dominio galego-asturiano. Aparece en palabras como pasada / pasuada; cachada / cachuada ; trabada / trabuada y muitas outras. A forma treixada, usual en Tapia, ten tamén el sentido de 'mal ou enfermedá pasaxeira' que recoyen os lexicógrafos mencionaos.]

RONCÓN

s.m.

1. Instrumento feito con un corno de mar usao nos barcos pr'avisar ás outras embarcacióis en días de cerzo. Tamén s'usaba nas cinzarradas que se yes daban aos viudos.


2. Parte da gaita que ye dá el sou sonido grave característico.

3. Sonido grave que fai el mar al entrar y salir nunha cova.

   Ex.: Nesa cova fai muito roncón porque ten unha greta mui grande.

DEVANADEIRA

s.f.  Aparato formao por dous palos en forma de cruz que sirve pra formar as madeixas. SIN.: sareyo.


[Díaz López y García-Galano (1996) recoyen a variante devanadoira].

ESQUEIXE

s.m. Cana d'unha pranta que s'introduce na terra pra reproducila.

MAO

A palabra 'mao' aparece nel espresión

  ¡Nas maos de quén ta el corpo de Nuestro Señor Jesucristo!

Esta espresión úsase cóndo el que fala se sorprende de que alguén, sin mérito ou capacidá, seña el encargao dun labor pral que se considera que nun ta facultao.

Exemplos:
- Ese foi el que ganóu as elecióis? ¡Ay, Virgen! ¡Nas maos de quén ta el corpo de Nuestro Señor Jesucristo!  //  - ¿Vas tu enseñarye ás túas irmás a ferlo? ¡Peró si tu nun fuche nunca quén a ferlo como é debido! Mira tu nas maos de quén ta el corpo de Nuestro Señor Jesucristo...


[NOTA: Como é usual na zona, as espresióis de tipo relixioso, sobre todo se noman a Dios, a Virxen ou os santos, tan en casteyano, anque el resto del dito teña en galego-asturiano.
   A esta espresión, mui usada alomenos en Tapia, hay quen ye dá unha orixe basada nunha anécdota que ye sucedéu a un paisano que, tando na misa, se sorprendéu de qu'el cura fose un vecín sou y esclamóu: "¿Nas maos de quén ta el corpo de Nuestro Señor Jesucristo? Nas maos de Juan Ferreiro"].